4 loại bu lông dùng trong cầu đường phổ biến nhất

Bu lông cầu đường là loại vật tư chuyên dụng, được thiết kế để chịu tải trọng lớn, rung chấn mạnh và môi trường khắc nghiệt như nắng nóng, mưa bão, ăn mòn…Vậy có những loại nào bu lông cầu đường phổ biến nào? Cùng Vietsmart tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây bạn nhé!

Bu lông dùng cho cầu đường là gì? 

Khái niệm bu lông dùng cho cầu đường

Bu lông cầu đường là loại bu lông chuyên dụng được thiết kế và sản xuất để đáp ứng các yêu cầu khắt khe về: khả năng chịu lực, độ bền, khả năng chống ăn mòn trong môi trường công trình giao thông, đặc biệt là cầu đường. 

Khác với bu lông thông thường, loại bu lông này thường có:

• Cường độ chịu lực cao (thường từ cấp độ 8.8 trở lên, phổ biến nhất là F10T theo tiêu chuẩn Nhật Bản JIS B1186).
• Vật liệu chế tạo đặc biệt (thép hợp kim, đã qua xử lý nhiệt).
• Bề mặt được mạ kẽm nhúng nóng hoặc mạ điện phân để tăng khả năng chống gỉ trong môi trường ngoài trời khắc nghiệt.

Vị trí sử dụng phổ biến trong công trình cầu đường

Bu lông cầu đường được sử dụng tại nhiều vị trí trọng yếu, đóng vai trò liên kết kết cấu thép, bê tông hoặc các bộ phận chuyển động trong cầu. Một số vị trí ứng dụng phổ biến bao gồm:

Liên kết bản mã dầm – cột

• Bu lông được sử dụng để ghép nối các bản mã thép giữa dầm ngang và trụ cầu.
• Đòi hỏi độ chính xác cao về lỗ khoan, đường kính và mô-men siết.

Bu lông neo trong móng trụ cầu

• Thường là bu lông M24, M30 hoặc M36, có dạng hình chữ J, L hoặc U.
• Chịu tải trọng kéo và cắt từ kết cấu phía trên truyền xuống móng bê tông.

Bu lông gối cầu

• Gắn kết các tấm gối cầu với kết cấu dầm, chịu tải trọng lớn và rung chấn thường xuyên.
• Yêu cầu cao về khả năng chống mỏi và ổn định lâu dài.

Lan can và hàng rào bảo vệ

• Bu lông cố định hệ thống lan can thép trên mặt cầu.
• Cần chống chịu tốt với điều kiện môi trường ngoài trời, mưa nắng liên tục.

Liên kết khe co giãn

• Bu lông gắn các tấm thép khe co giãn với mặt cầu, đảm bảo dầm cầu co giãn theo nhiệt độ mà không phá vỡ kết cấu.
• Phải chịu được lực tác động dọc, ngang và độ rung lớn.

Các loại bu lông dùng trong cầu đường phổ biến

Bu lông cường độ cao F10T (chuẩn Nhật) dùng cho kết cấu thép

Đặc điểm:

Bu lông F10T là loại bu lông cường độ cao (tương đương cấp bền 10.9), được sản xuất theo tiêu chuẩn JIS B1186 – F10T của Nhật Bản. Thường có hình lục giác đầu tròn hoặc đầu bằng, ren suốt hoặc ren lửng.

Ứng dụng:

Liên kết các chi tiết thép như: Bản mã, dầm hộp, liên kết hàn thay thế, hoặc trong các kết cấu thép cầu vượt, cầu thép liên hợp.

Ưu điểm:

• Chịu tải trọng lớn, không bị trượt dưới rung động.
• Dễ kiểm soát lực siết bằng phương pháp torque control hoặc tension control.
• Độ bền và ổn định cao trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt.

Bu lông neo M24 – M36 dùng trong liên kết móng cột trụ

Đặc điểm:

Là loại bu lông có kích thước lớn, ren một đầu hoặc cả hai đầu, thường được neo vào bê tông móng để giữ các kết cấu trụ cột.

Ứng dụng:

• Liên kết móng cột trụ cầu
• Trụ điện cao thế
• Trụ biển báo giao thông, cột đèn đường

Ưu điểm:

• Bu lông neo được cấy sẵn vào bê tông để neo giữ các kết cấu trụ, cột thép, giúp toàn bộ công trình ổn định từ gốc.
• Các kích cỡ phổ biến như M24, M30, M36 phù hợp với nhiều dạng móng và quy mô công trình cầu đường khác nhau.
• Thiết kế phù hợp để chống lại cả lực kéo lên và lực cắt ngang, đảm bảo an toàn kết cấu ngay cả khi chịu tác động gió hoặc địa chấn.
• Có thể gia công theo yêu cầu thiết kế và dễ kiểm tra kích thước, độ sâu cấy bu lông theo bản vẽ thi công.

Bu lông liên kết bản mã dầm cầu

Đặc điểm:

Bu lông dùng để liên kết các bản mã thép, là chi tiết không thể thiếu trong kết cấu dầm hộp, dầm I, hoặc các mối nối cầu thép.

Ứng dụng:

• Liên kết ngang hoặc dọc giữa các đoạn dầm cầu.
• Gối đỡ trung gian hoặc điểm nối giữa các phân đoạn kết cấu.

Ưu điểm

• Khả năng chịu lực rất cao, đặc biệt là khả năng chịu kéo và cắt – nhờ được chế tạo từ vật liệu có cấp bền lớn (như 8.8, 10.9 hoặc bu lông F10T). 
• So với phương pháp hàn, liên kết bằng bu lông giúp thi công nhanh chóng, dễ dàng tháo lắp và thuận tiện cho việc kiểm tra, bảo trì trong quá trình vận hành công trình. 
• Việc sử dụng bu lông còn giúp hạn chế ứng suất dư – một yếu tố thường gặp khi thi công bằng hàn nhiệt. 
• Bu lông bản mã cũng rất linh hoạt, phù hợp với nhiều kiểu dầm, nhiều kích thước và hình dạng bản mã khác nhau, giúp đáp ứng yêu cầu của các loại công trình cầu đường hiện đại.

Bu lông gối cầu  

Đặc điểm:

Bu lông gối cầu là loại bu lông chuyên biệt, có độ đàn hồi và độ bền cơ học cao, thường kết hợp với tấm gối cầu bằng thép hoặc cao su để truyền lực.

Ứng dụng:

• Liên kết hệ gối đỡ của cầu với mặt dầm.
• Chịu tác động rung chấn, co giãn nhiệt, tải trọng thay đổi liên tục.

Yêu cầu kỹ thuật:

• Bu lông phải có lớp phủ chống ăn mòn cao cấp như mạ kẽm nhúng nóng hoặc sơn epoxy.
• Được kiểm tra bằng phương pháp siết mô-men chuẩn.

Ưu điểm

• Khả năng chống rung – chống mỏi vượt trội, giúp đảm bảo sự ổn định của kết cấu ngay cả trong điều kiện khai thác khắc nghiệt. 
• Chúng thường được sản xuất từ vật liệu có độ bền cao, mạ kẽm nhúng nóng hoặc phủ chống ăn mòn để chịu được môi trường ngoài trời, độ ẩm cao, hoặc khu vực ven biển. Nhờ vậy, bu lông gối cầu đảm bảo tuổi thọ lâu dài cho công trình và tăng độ an toàn khi sử dụng. 
• Sản phẩm luôn được sản xuất và kiểm định theo các tiêu chuẩn quốc tế như TCVN, JIS hay ASTM, giúp quá trình thi công và nghiệm thu dễ dàng, chính xác hơn.

Kết luận: Mỗi loại bu lông – từ bu lông cường độ cao F10T, bu lông neo M24 – M36, đến bu lông liên kết bản mã dầm cầu và bu lông gối cầu đều có vai trò, ưu điểm và điều kiện sử dụng riêng biệt. Do đó, kỹ sư và đơn vị thi công cần hiểu rõ tính năng kỹ thuật của từng loại để lựa chọn chính xác theo bản vẽ thiết kế, tiêu chuẩn kỹ thuật và đặc điểm môi trường thực tế. 

Mọi chi tiết xin liên hệ ngay tới :
CÔNG TY TNHH TẦM NHÌN QUỐC TẾ VIETSMART VIỆT NAM
Hotline: 0977255399
Địa chỉ: 12A – Lô A36 Gleximco A, An Khánh, Hoài Đức, Hà Nội
Email: vattuphu.vietsmart@gmail.com