Các lưu ý khi thi công bu lông inox 316 ngoài trời

Thi công bu lông inox 316 ngoài trời đòi hỏi kỹ thuật chuẩn xác và sự tuân thủ quy trình từ khâu chuẩn bị, lắp đặt cho đến bảo dưỡng sau cùng. Cùng Vietsmart tìm hiểu về quy trình và những sai lầm cần tránh khi thi công bu lông inox 316 ngoài trời ngay nhé!

Một số lưu ý quan trọng trong quá trình thi công bu lông inox 316 ngoài trời

Chuẩn bị trước khi thi công

• Kiểm tra bu lông: Kỹ sư cần xác minh bu lông đáp ứng tiêu chuẩn (ASTM A193 B8M hoặc DIN EN ISO 3506 – A4-70/A4-80), đi kèm chứng chỉ CO, CQ và thông số cơ lý như độ bền kéo (515-690 MPa), độ cứng (150-220 HV). Nhân sự QC phải soi bề mặt bằng kính lúp 10× để loại bỏ bu lông bị gỉ, trầy xước hoặc lỗi ren.
• Chuẩn bị bề mặt kết cấu: Đội thi công cần vệ sinh bề mặt thép, bê tông, gỗ bằng dung dịch cồn isopropyl 99% để loại bỏ bụi bẩn, dầu mỡ, muối. Khi cần thiết, thợ phải dùng máy chà nhám để làm phẳng và tăng độ bám.
• Kiểm tra điều kiện môi trường: Trước khi lắp đặt, kỹ thuật viên phải đo độ ẩm (<80%) và nhiệt độ (0-40°C). Thi công nên tránh khi mưa hoặc gió lớn (>10 m/s) để hạn chế nước và muối bám lên mối nối.

Trong quá trình thi công

• Khoan lỗ chính xác: Thợ khoan phải dùng mũi khoan HSS có đường kính lớn hơn thân bu lông 0.5-1 mm (ví dụ khoan 10.5 mm cho bu lông M10). Máy khoan định vị cần được dùng để đảm bảo lỗ khoan vuông góc và đúng vị trí.
• Lắp bu lông và vòng đệm: Đội thi công phải sử dụng vòng đệm inox 316 để phân bố lực siết, tránh biến dạng chi tiết. Nếu bu lông tiếp xúc với kim loại khác, cần thêm vòng đệm cách điện (PTFE hoặc cao su) để ngăn ăn mòn điện hóa.
• Siết bu lông đúng mô-men: Kỹ thuật viên phải dùng cờ lê lực hoặc súng siết có hiệu chuẩn chính xác. Giá trị mô-men xoắn phải tuân theo tiêu chuẩn nhà sản xuất (ví dụ 50-70 Nm cho M10, 100-140 Nm cho M12). Khi siết nhiều bu lông, thợ phải áp dụng phương pháp siết chéo để phân bố lực đều.
• Kiểm soát lực siết: Đội thi công tuyệt đối không được siết quá chặt (>100% mô-men quy định) vì dễ gây nứt ren hoặc giãn bu lông. Sau lắp đặt, kỹ sư phải kiểm tra lại toàn bộ mối nối bằng cờ lê lực để xác nhận đúng lực.

Sau khi thi công và bảo dưỡng

• Kiểm tra sau lắp đặt: Trong vòng 24-48 giờ, kỹ thuật viên phải đo lại lực siết bằng cờ lê lực để phát hiện hiện tượng nới lỏng do biến dạng hoặc co ngót vật liệu. Bề mặt mối nối cần được kiểm tra bằng kính lúp để sớm phát hiện ăn mòn.
• Bảo vệ mối nối: Đội hoàn thiện có thể phủ lớp bảo vệ bằng sơn chống ăn mòn (Jotun Penguard), keo silicone (Dow Corning 732) hoặc băng keo chống ăn mòn (3M VHB) cho các mối nối lộ thiên.
• Bảo dưỡng định kỳ: Mỗi 6-12 tháng, đội bảo trì cần kiểm tra và vệ sinh mối nối bằng cồn isopropyl để loại bỏ bụi, muối, hóa chất bám dính. Sau 2-3 năm, vòng đệm và keo khóa ren nên được thay mới để duy trì độ kín và độ bền.
• Thay thế khi cần thiết: Nếu phát hiện bu lông bị ăn mòn, nứt hoặc hư hỏng, đội bảo trì phải thay thế ngay bu lông mới và đánh giá lại thiết kế mối nối.

Các sai lầm phổ biến cần tránh khi thi công bu lông inox 316 ngoài trời

Mặc dù bu lông inox 316 có khả năng chống ăn mòn và độ bền cao, nhưng việc thi công sai kỹ thuật có thể khiến mối nối nhanh hỏng, giảm tuổi thọ công trình. Dưới đây là những sai lầm phổ biến mà đội thi công cần tuyệt đối tránh:

Lựa chọn sai loại bu lông inox

• Nhiều đơn vị thi công sử dụng nhầm bu lông inox 201 hoặc 304 thay cho inox 316, do giá thành rẻ hơn.
• Tuy nhiên, trong môi trường ngoài trời nhiều muối, hóa chất hoặc độ ẩm cao, inox 201/304 dễ bị gỉ sét và giảm tuổi thọ mối nối. Điều này có thể dẫn đến chi phí bảo trì tăng cao và nguy cơ mất an toàn.

Không kiểm tra chứng chỉ chất lượng (CO, CQ)

• Một số nhà thầu bỏ qua bước xác minh chứng chỉ chất lượng, dẫn đến việc sử dụng bu lông kém tiêu chuẩn, không đảm bảo độ bền kéo hoặc độ cứng. 
• Kết quả là mối nối có thể bị biến dạng, lỏng lẻo hoặc nứt gãy chỉ sau thời gian ngắn.

Thi công trong điều kiện môi trường không phù hợp

• Việc lắp đặt bu lông trong điều kiện mưa, độ ẩm >80% hoặc gió mạnh sẽ làm nước, muối bám vào ren, gây ăn mòn điện hóa sớm. 
• Đây là sai lầm phổ biến khi nhà thầu muốn đẩy nhanh tiến độ mà không kiểm soát điều kiện thi công.

Siết bu lông sai lực mô-men xoắn

• Một trong những lỗi lớn nhất là siết bu lông quá chặt hoặc quá lỏng. Siết quá chặt có thể làm nứt ren, biến dạng bu lông, còn siết quá lỏng khiến mối nối dễ bị tuột khi chịu tải trọng. 
• Việc này thường xảy ra khi đội thi công không dùng cờ lê lực hoặc súng siết có hiệu chuẩn.

Bỏ qua vòng đệm chống lỏng

• Một số thợ thi công tiết kiệm chi phí hoặc bỏ qua vòng đệm inox/vòng đệm cách điện. 
• Điều này khiến lực siết không được phân bố đều, dễ tạo điểm tập trung ứng suất, dẫn đến lỏng ren hoặc ăn mòn điện hóa khi bu lông tiếp xúc với kim loại khác.

Không kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ

• Nhiều công trình sau khi hoàn thành không thực hiện kiểm tra lại lực siết sau 24 – 48 giờ, cũng như không có kế hoạch bảo dưỡng định kỳ 6 – 12 tháng. 
• Hậu quả là mối nối nhanh xuống cấp, đặc biệt trong môi trường ven biển hoặc công nghiệp nặng.

Kết luận: Bu lông inox 316 là lựa chọn tối ưu cho các công trình ngoài trời, đặc biệt trong môi trường khắc nghiệt như ven biển, khu công nghiệp hoặc khu vực có độ ẩm cao. Tuy nhiên, chất lượng công trình không chỉ phụ thuộc vào vật liệu mà còn nằm ở cách thi công.

Bằng việc tuân thủ đúng các lưu ý kỹ thuật và tránh những sai lầm phổ biến đã đề cập, nhà thầu có thể đảm bảo mối nối bền vững, giảm thiểu chi phí bảo trì, đồng thời nâng cao độ an toàn và uy tín của công trình.