Danh sách các loại bu lông cầu đường phổ biến nhất (Phần 1)

Trong công trình cầu đường, bu lông không chỉ “giữ chặt” các chi tiết mà còn truyền lực, chống trượt, chống rung và bảo vệ mối nối trước môi trường khắc nghiệt. Dưới đây là những loại bu lông cầu đường thường gặp do Vietsmart tổng hợp.

Bu lông đầu lục giác ngoài 

• Bu lông đầu lục giác ngoài có cấu tạo gồm thân ren và phần đầu lục giác giúp siết chặt bằng cờ lê hoặc máy siết. 
• Loại bu lông này được sản xuất phổ biến theo các tiêu chuẩn quốc tế như ISO 4014/4017 và DIN 931/933, đảm bảo độ chính xác cao và tính đồng bộ khi sử dụng trong các công trình. 

Ưu điểm của bu lông đầu lục giác ngoài

• Bu lông đầu lục giác ngoài có cấu tạo phù hợp để thi công nhanh chóng bằng cờ-lê hoặc súng siết, đồng thời đảm bảo khả năng truyền mô-men siết ổn định trong quá trình lắp đặt.
• Về cấp bền, bu lông thường dùng các cấp từ 8.8 đến 10.9, đáp ứng yêu cầu chịu tải trọng lớn trong kết cấu cầu đường. 
• Đặc biệt, bề mặt bu lông thường được mạ kẽm nhúng nóng, giúp chống gỉ sét và tăng độ bền khi thi công ngoài trời hoặc trong môi trường khắc nghiệt.
• Bu lông đầu lục giác ngoài cũng dễ dàng kiểm tra lực siết trong quá trình lắp đặt và thuận tiện cho việc thay thế trong bảo trì, sửa chữa.

Nhược điểm của bu lông đầu lục giác ngoài

• Do phần đầu bu lông lộ thiên nên nếu không có lớp phủ bảo vệ, bề mặt dễ bị ăn mòn bởi tác động của môi trường ngoài trời.
• Chiều cao đầu bu lông yêu cầu phải có khoảng hở thao tác đủ rộng, do đó có thể gặp khó khăn trong không gian hẹp.

Ứng dụng thực tế

• Bu lông đầu lục giác ngoài thường được sử dụng trong liên kết bản mã giữa dầm và cột, liên kết gối đỡ và dầm ngang của cầu.
• Ngoài ra, loại bu lông này cũng được dùng để liên kết lan can, khe co giãn thông qua bản mã lắp ghép, đảm bảo độ chắc chắn và an toàn.

Lưu ý thi công

• Trong quá trình lắp đặt, kỹ sư cần sử dụng cờ-lê lực theo đúng bảng mô-men siết quy định cho từng cấp bền bu lông để đảm bảo chất lượng liên kết.
• Tại các vị trí dễ rung động, cần kết hợp long đen phẳng với long đen vênh hoặc vòng khóa nhằm chống hiện tượng bu lông bị lỏng trong quá trình khai thác công trình.

Bu lông lục giác chìm 

• Bu lông lục giác chìm có đầu chìm với lỗ lục giác trong, thường được sản xuất theo tiêu chuẩn ISO 4762. 
• Nhờ thiết kế đặc biệt này, bu lông rất phù hợp sử dụng tại những vị trí yêu cầu bề mặt lắp đặt phẳng hoặc trong các khu vực có không gian siết hẹp, nơi không thể dùng bu lông đầu lục giác ngoài.

Ưu điểm của bu lông lục giác chìm

• Bu lông lục giác chìm có thiết kế đầu chìm phẳng, giúp bề mặt lắp đặt gọn gàng, không bị vướng va đập và đảm bảo tính thẩm mỹ cao cho công trình.
• Nhờ sử dụng lỗ lục giác trong, loại bu lông này có thể siết chặt dễ dàng ở những khu vực hẹp hoặc khó tiếp cận mà các loại bu lông đầu ngoài và cờ-lê thông thường không thể thao tác.

Nhược điểm của bu lông lục giác chìm

• Bu lông lục giác chìm có nhược điểm là lỗ lục giác dễ bị toét nếu người thi công sử dụng chìa siết kém chất lượng hoặc siết quá lực cho phép.
• Loại bu lông này thường có mô-men siết cực đại thấp hơn so với bu lông đầu lục giác ngoài cùng kích thước, do đó hạn chế về khả năng chịu lực trong một số mối nối chịu tải trọng lớn.

Ứng dụng trong cầu đường

• Bu lông lục giác chìm thường được sử dụng tại các mối nối nằm trong hốc hoặc góc khuất của kết cấu thép cầu, nơi không thể dùng bu lông đầu ngoài.
• Ngoài ra, loại bu lông này phù hợp với các liên kết yêu cầu bề mặt phẳng như tấm che, nắp bảo trì hoặc thiết bị phụ, vừa đảm bảo thẩm mỹ vừa tránh vướng va chạm.

Lưu ý khi thi công

• Người thi công cần sử dụng chìa lục giác hoặc đầu bit đúng chuẩn, đồng thời phải giữ sạch lỗ chìm của bu lông để tránh tình trạng trượt khi siết.
• Bu lông lục giác chìm vẫn cần được bôi lớp chống gỉ và kiểm soát chặt chẽ mô-men siết để đảm bảo độ bền lâu dài cho liên kết.

Bu lông nở 

Bu lông nở là loại bu lông được neo sau vào bê tông, không cần chôn sẵn khi đổ bê tông. Hiện nay, bu lông nở có nhiều dạng khác nhau như nở wedge, nở sleeve và nở hóa chất (chemical anchor), tùy thuộc vào yêu cầu kỹ thuật và điều kiện công trình.

Ưu điểm của bu lông nở

• Bu lông nở có ưu điểm là thi công nhanh chóng và linh hoạt về vị trí lắp đặt, nhờ đó người thi công có thể điều chỉnh vị trí theo nhu cầu mà không bị phụ thuộc vào giai đoạn đổ bê tông.
• Loại bu lông này không cần chôn sẵn trong quá trình thi công bê tông, do đó rất phù hợp với các hạng mục cải tạo, nâng cấp hoặc lắp bổ sung trên các công trình cầu đường.

Nhược điểm của bu lông nở

• Hiệu quả neo giữ của bu lông nở phụ thuộc trực tiếp vào chất lượng của bê tông nền, đặc biệt là cường độ bê tông và tình trạng nứt hay không nứt.
• Khả năng chịu lực của bu lông nở thấp hơn so với bu lông neo chôn sẵn cùng kích thước, do đó cần tính toán kỹ trong các mối nối chịu tải trọng lớn.
• Riêng đối với loại bu lông nở hóa chất, quá trình thi công đòi hỏi thời gian đông kết nhất định và tuân thủ quy trình chuẩn, nếu không sẽ ảnh hưởng đến độ bám dính và an toàn liên kết.

Ứng dụng thực tế

• Bu lông nở thường được sử dụng để gắn lan can, nẹp che khe co giãn, tấm chắn va và các thiết bị phụ trên bản mặt cầu.
• Ngoài ra, loại bu lông này còn được dùng cho giá đỡ ống kỹ thuật hoặc máng cáp treo dưới dầm cầu, giúp tiết kiệm thời gian thi công và dễ dàng thay thế, bổ sung khi cần thiết.

Lưu ý thi công

• Người thi công cần khoan đúng đường kính và chiều sâu theo thiết kế, đồng thời vệ sinh sạch sẽ lỗ khoan trước khi lắp bu lông để đảm bảo độ bám chắc.
• Đối với công trình ngoài trời, nên lựa chọn bu lông nở bằng thép mạ kẽm nhúng nóng hoặc thép không gỉ (inox) để tăng khả năng chống ăn mòn và kéo dài tuổi thọ công trình.

Trên đây là danh sách các loại bu lông cầu đường phổ biến nhất thường được ứng dụng trong thi công hạ tầng giao thông và xây dựng công trình. Trong phần 2, Vietsmart sẽ tiếp tục giới thiệu thêm nhiều loại bu lông khác để giúp bạn có cái nhìn toàn diện và lựa chọn chính xác nhất cho dự án của mình.

Mọi chi tiết xin liên hệ ngay tới:
CÔNG TY TNHH TẦM NHÌN QUỐC TẾ VIETSMART VIỆT NAM
Hotline: 0977255399
Địa chỉ: 12A – Lô A36 Gleximco A, An Khánh, Hoài Đức, Hà Nội
Email: vattuphu.vietsmart@gmail.com